اتلاف وقت، آلودگی هوا، آلودگی صوتی، انواع بیماری‌های تنفسی و … از مهم ترین مشکلات زندگی در شهرهای بزرگ است. امید به بهبود این وضعیت آن هم با تکیه بر منابع موجود، به برآمدن «همسفری» یا «کارپولینگ»[1] انجامید. در حقیقت هم سفری فرصتی است برای افزایش تعاملات انسانی و اقدامی عینی در جهت کاهش مصرف سوخت و حفاظت از محیط زیست.
مفهوم همسفری راه‌حلی برای کاهش آلودگی هوا توسط کاهش تردد خودروهای تک‌سرنشین و بالطبع، ترافیک است. این مفهوم به معنای توافق بین راننده و مسافر[2] جهت اشتراک‌گذاری خودروی شخصی در مسیرهای پرتردد همچون مسیر دانشگاه، کار، سفرهای برون و شهری و یا حتی برون کشوری است. هم سفری جدا از صرفه‌جویی در مصرف سوخت‌های فسیلی، کاهش استرس رانندگی، مدیریت زمان، افزایش طول عمر خودروها با ایجاد ارتباطات دوستانه و اعتمادسازی زمینه بهبود روابط اجتماعی، افزایش سطح اعتماد عمومی می گردد.
جیتنی کریز؛ آغاز همسفری
در سال 1908شرکت خودروسازی فورد، مدلT اولین خودروی مقیاس بالای خود را وارد بازار کرد؛ در سال 1908 تعداد 5896 خودرو از این مدل به فروش رفت اما در سال 1916 میزان فروش این خودرو به 377036 دستگاه در سرتاسر کشور رسید. با افزایش تعداد خودرو ها، رانندگان به صورت جدی وارد بازار رقابتی نقل و انتقال شهروندان به حومه های شهر شدند.
در تابستان سال 1914 و با وقوع جنگ جهانی اول دولت آمریکا وارد بحران اقتصادی شد؛ در این میان بعضی از صاحبان خودرو و کارآفرین، در لوس آنجلس مسافران نقلیه عمومی را در ازای یک jitney (پنج درصد کرایه نقلیه عمومی) سوار می کردند. این ایده به سرعت فراگیر شد تا جایی که در دسامبر 1914 (تقریبا 6 ماه بعد از شروع ایده همسفری) 1520 راننده مجوز فعالیت برای همسفری را دارا بودند. رفته رفته ایده همسفری در سرتاسر آمریکا فراگیر شد.
وقتی تنها سفر می کنید، با هیتلر سفر می کنید
دومین دوره اصلی همسفری به زمان جنگ جهانی دوم بازمی گردد. برخلاف دوره جیتنی که دولت با ایده همسفری مخالفت می کرد در این دوره، دولت حامی طرح بود و از آن بعنوان راهکاری برای کاهش مصرف منابع و ذخیره آن ها برای جنگ استفاده می کرد. در این دوره با همکاری دولت فدرال و شرکت های نفتی آمریکا و با انتشار شعارهایی همچون “وقتی تنها سفر می کنید ، با هیتلر سفر می کنید” در روزنامه ها و بر روی پوسترها، تبلیفات گسترده ای انجام گرفت و فرهنگ همسفری به سرعت فراگیر و مرسوم شد.
بحران انرژی، تبدیل تهدید به فرصت
سومین دوره اوج همسفری در دهه 70 میلادی و در زمان اوج بحران انرژی بازمی گردد. در این دوره برای اولین بار دولت آمریکا سرمایه گذاری در این حوزه را آغاز کرد و که ایالت ها می توانستند بودجه ساخت بزرگراه ها را به اشاعه همسفری و تقویت آن اختصاص بدهند. در این دوره خودروهایی که بیشتر از چهار یا تعداد بیشتر سرنشین داشتند می توانستند از لاین های ایجاد شده برای نقلیه عمومی استفاده کنند که ترافیک کمتری داشت و راحتی بیشتری را برای سرنشینان ایجاد می کرد. افزون بر این، همسفری بعنوان یکی از راه های موثر کاهش آلودگی هوا شناخته شد و برای اولین بار فعالان محیط زیستی هم به جمع طرفداران همسفری پیوستند.
همپا؛ همسفری ایرانی
سرویس همپا، با ایجاد یک سیستم احراز هویت قابل اتکا و دریافت برخی اطلاعات سلیقه‌ای بر پایه‌ی روانشناسی اجتماعی از افراد، در کنار سیستم امتیازدهی به دیگران بوسیله ی خود کاربران، سعی بر ارائه‌ی بهترین تجربه‌ی همسفری به شهروندان ایرانی را دارد. همچنین همپا با ایجاد قابلیتی با عنوان «فقط خانم‌ها» تلاش می کند از یک با جلب اعتماد بانوان باعث ترغیب ایشان برای پیوستن به پویش «نه به تک‌سرنشینی!» شده و از سوی دیگر امنیت آنان را نیز به نحوی ارتقا بخشد.
همپا یک سرویس ارائه دهنده‌ی حمل و نقل همچون Uber یا اسنپ نیست و فقط بستری را فراهم نموده است تا همران (یا راننده) و همپا (یا مسافر) بتوانند ارتباط پیدا کنند و در صورت رایگان نبودن سفر، مبلغی به عنوان کارمزد از همپا یا مسافر اخذ می شود. این سرویس مناسب افراد یا اجتماعاتی است که به صورت روزانه یا هفتگی به اماکنی خاص رفت‌وآمد می‌کنند.
این رفت‌وآمدها ممکن است شامل رفتن به دانشگاه، محل کار، گردهمایی عمومی، مسابقات ورزشی، گالری‌ها و یا رفتن به شهرهای دور و نزدیک همانند طی مسافت شهر تهران تا کرج یا بالعکس باشد. حال تصور کنید که هر سفر اشتراکی دست کم باعث کاهش 1 خودروی در حال تردد می‌شود. مضاف بر این، بر مدیریت زمان، افزایش آرامش شهروندان و البته صیانت از محیط زیست تاثیرگذار خواهد بود. آیا کمک به زیست‌بوم، کاهش آلودگی هوا و داشتن هوایی پاک برای تنفس با وجود چنین راهکار ساده و در عین حال عملی، دور از دسترس است؟
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به وبسایت ما www.HampaSho.com مراجعه کنید.
پانویس ها
[1]-Carpooling
[2]– که در همپا به عنوان «همران» و «همپا» از آن‌ها یاد می‌کنیم
